Noardeast-Fryslân

Spreekbuis: publicatie van de SP Noordoost Fryslân in de Feanster. Ditmaal als onderwerp het Nationaal Landschap.

Verdwijnen de Wouden uit Noordoost Fryslân? Daar lijkt het wel op met die massale kaalslag de afgelopen maanden en de berichten in de krant over illegale kap. Hopelijk niet: de singels en wallen zijn zowel voor de natuur als de cultuur onmisbaar in onze Wâldstreek In vroeger tijden dienden de singels en boomwallen als gebruikshout (gerief), wat veranderde met de komst van andere en schonere brandstof (aardgas) en bouwmaterialen. De singels waren voor de boeren tevens afscheiding en een beschutting van hun land met vruchten (zaden) tegen harde windvlagen. Met het verdwijnen van de gecombineerde bedrijven (akkerbouw met vee) en de inrichting van het land voor (alleen) vee, werden de singels eigenlijk overbodig en voor veel boeren meer een last dan een lust.

Op vrijdag 8 april jl. werd in Burgum een belangrijke intentieverklaring vastgelegd door onder andere de Provincie Fryslân, betrokken gemeenten, ministeries van LNV en VROM, Wetterskip, LTO, Agrarische Natuurverenigingen, Staatsbosbeheer en Landschapsbeheer Friesland. Aan de intentieverklaring is een werkprogramma gekoppeld over natuur en landschap, landbouw, milieu en water, regionale economie en de sturing binnen het gebied. De stuurgroep waarvan gedeputeerde Anita Andriesen voorzitter is, wil duurzame economische landbouw samen laten gaan met een verantwoord beheer van de natuur en het landschap (met name de elzensingels en dykswâlen).

Acties uit het werkprogramma zijn bijvoorbeeld het maken van een gedigitaliseerd onderhoudsplan voor landschapsbeheer, onderzoek naar milieuaspecten van agrarische bedrijfsvoering, waterkwaliteit en het verbeteren van waterbeheer en het ontwikkelen van recreatieve faciliteiten in het gebied. Een andere activiteit is het realiseren van het Nationale Landschap. Een deel van de Noardlike Fryske Wâlden is in de Nota Ruimte aangemerkt als Nationaal Landschap. De afgelopen tijd is gediscussieerd over met name de planologische consequenties en de toekomstige financiering van het landschap. Het hele traject zal uiteraard in goed overleg met de betrokken partijen worden vastgesteld; alle verschillende belangen gewikt en gewogen. De betrokken overheden gaan zich inzetten om een passend systeem van vergoedingen, het zogenaamde Woudenpakket en controle te ontwikkelen voor natuur- en landschapsbeheer in het gebied. Over de financiering wordt met de partijen afzonderlijk afspraken gemaakt. De initiatieven en uitvoering van projecten blijven in belangrijke mate in handen van het gebied zelf. Deze ontwikkeling past goed in het provinciale gebiedenbeleid en de werkwijze met het Investeringsbudget Landelijk Gebied dat in 2007 ingaat, waarbij samen met de streek programma's worden gemaakt voor het landelijk gebied. In Achtkarspelen bestaat er bij de gezagsdragers onrust over het idee van aanwijzing tot Nationaal Landschap. Er is angst dat door realisatie van deze plannen een economische strop om de gemeentelijke hals wordt geknoopt en dat er geen uitbreidingsplannen voor industrie en woonkernen mogelijk zal zijn.

De SP gaat hier niet in mee; wij zien juist de mogelijkheden die het predicaat Nationaal Landschap oplevert, te weten meer mogelijkheden voor kleinschalige bedrijven met boomwallen, singels en behoud van levenskracht in àlle dorpskernen. Wie zit er dan te wachten op grootschalige, vervuilende industrieën (ook veeteelt), uitbreiding van de woonvoorzieningen met nòg meer dure woonwijken ("witte schimmel")?. Wij zien liever investering in àlle woonkernen, het behoud en onderhoud van goede sociale woningen voor álle leeftijdsgroepen, het leefbaar houden van het platteland door investering in basisvoorzieningen (scholen en middenstand) en een veelheid aan kleinschalige regionale bedrijven en uiteraard het uitbreiden van de mogelijkheden voor toerisme en recreatie in onze regio. De mogelijkheden die het Nationaal Landschap met zich meebrengt voor aanleg en onderhoud van fiets-, (historische) wandel- en vaarroutes; het herstel van unieke flora- en faunagebieden zoals we die van oudsher hadden, kleinschalige (natuur-) campings en alles wat dit gebied aantrekkelijk maakt voor de huidige en de toekomstige bewoners en daarmee ook voor toeristen. Boeren krijgen met het onderhoud van het woudlandschap een alternatieve tak van inkomsten en ons landschap blijft behouden en onderhouden volgens professionele richtlijnen.

De SP wil de mogelijkheden van deze buitenkans graag benutten en ziet het angstvallige vastklampen aan spookdenken over grootschalige uitbreidingen van dorpskernen en industrie van de gemeentelijke overheden als onrealistische oogklepperij. Wordt wakker B&W: onze regio is zelfs binnen Friesland een uithoek; de prioriteiten voor ontwikkeling liggen voor de hogere overheden elders! Nationaal Landschap? Een geschenk dat met beide handen aangenomen moet worden; het zal Noordoost Friesland op een unieke manier op de kaart zetten. Onze grootsheid ligt in kleinschaligheid, maar daar heb je wel wat lef voor nodig!